Biểu Tình Lễ Động Thổ Tượng Đài Chiến Sĩ Việt Mỹ Texas

◦Phó Thống Đốc Texas bày tỏ sự ủng hộ
◦Ủy Ban Bảo Vệ Tượng Đài Kêu Gọi Tiếp Tục Tranh Đấu

*Triều Giang tườnh trình. Hình ảnh Hoàng Dung thực hiện (Bài 7)

Tại góc đông bắc của khuôn viên toà nhà Quốc hội Texas, chưa tới 10 giờ sáng ngày thứ hai 25 tháng 3, 2013 nhưng đám đông đã tề tụ trên 700 người để tham dự Lễ Động Thổ cho Tượng Đài Cựu Chiến binh Việt Nam. Số đông quan khách là các cựu quân nhân mặc quân phục thật mới nhưng những mái tóc đã hoa râm, nhiều người đến bằng xe lăn.

Tượng Đài đã được chờ đợi quá lâu!

Khoảng 300 ghế được kê trước một khán đài có đặt một chiếc hộp sắt đựng thẻ bài của 3,417 cựu chiến binh Hoa Kỳ tại Texas đã tử nạn tại Việt Nam, những thẻ bài này sẽ được gắn trên bệ của Tượng đài, và mẫu tượng đài mới đã đổi người lính VNCH bằng người lính Mỹ gốc Á Châu lần đầu tiên được trưng bày nơi công cộng.

Trên hàng ghế danh dự chúng tôi ghi nhận có Phó Thống Đốc David Dewhurst, Thị Trửởng Austin Lee Leftingwell, ái nữ của cố TT. Lyndon Johnson, bà Luci Baines Johnson, Cựu Đại tá không quân Jim Lamar, người bị CSVN bắn rớt máy bay và cầm tù 7 năm trong nhà tù Hỏa Lò tại Hà Nội và nhiều yếu nhân khác,

Sau 7 phát súng chào mừng, các quan khách lần lượt phát biểu với những bài diễn văn đầy xúc động. Diễn giả danh dự, nhà báo, nhà văn quân đội Joe Galloway, người nhận huy chương ngôi sao đồng, là phần thưởng cao quý nhất dành cho dân sự trong cuộc chiến VN, đã gọi Tượng đài là “ một chờ đợi quá lâu.” Ông còn kêu gọi việc phục hồi danh dự cho cựu chiến binh Hoa Kỳ tham chiến tại VN cần nhiều nỗ lực hơn nữa cho đến khi không còn một cựu chiến binh nào phải sống dưới gầm cầu, hay lang thang, không nhà, không cửa mới chấm dứt.

Họ đã từng bị nhổ vào mặt và gọi là “baby killers”

Hôm nay họ được “Welcome home brothers!”


Những bài diễn văn khác nói đến hoàn cảnh khốn khổ của cựu chiến binh Hoa Kỳ sau khi từ chiến trường VN trở về. Mặc dù hôm nay những tài liệu và nhân chứng đã chứng minh rằng những người chiến binh Hoa Kỳ từng tham chiến tại VN cùng với quân đội VNCH chưa hề thua một trận nào trong suốt cuộc chiến máu lửa dài 21 năm. Cả hai quân đội đã chiến đấu và hy sinh anh dũng. Họ đã thắng ngoài mặt trận. Nhưng hậu trường chính trị đã bán đứng họ. Và khi họ trở về, những cựu chiến binh Hoa Kỳ đã bị phỉ nhổ giữa nơi công cộng, bị gọi là kẻ giết người, những ông “quai bị” chuyên giết trẻ con (baby killers), những kẻ xâm lược làm nhục Hoa Kỳ,…Cấp trên của họ đã từng khuyên họ không nên mặc quân phục ra ngoài đường để tránh những cảnh lăng nhục này. Họ đã phải ngậm đắng, nuốt cay, câm nín, trong nhiều năm. Họ đã không được “welcome home” trong nhiều năm tháng. Diễn giả với giọng nghẹn ngào, quan khách mắt ướt sụt sùi. Không khí thật cảm động, mọi người như gần nhau hơn với những ký ức về những năm tháng đau buồn của đất nước Hoa Kỳ.

Hầu như tất cả những diễn giả đã nhiều lần nhắc đi, nhắc lại câu “Chào mừng các anh đã trở về!” (Welcome home brothers!” Phó Thống Đốc David Dewhurst, một cựu chiến binh VN, phát biểu: “Chúng ta phải nói câu chào mừng này bao nhiêu lần cho đủ để bù đắp sự thiết sót trong quá khứ!”

Buổi lễ gần như hoàn hảo nếu…

Buổi lễ gần như hoàn hảo cho đến khi ông Robert Floyd, chủ tịch Ủy Ban Xây Dựng Tượng Đài, một luật sư tại Austin, không phải là cựu chiến binh VN, lên đọc diễn văn. Báo Austin American Statesman, nhật báo lớn nhất và duy nhất tại thủ đô Austin ra ngày 26 tháng 3, 2013, một ngày sau Lễ Động Thổ, đã tường thuật như sau:

“ Tượng đài này không là một tranh cãi, ông Robert Floyd, chủ tịch Ủy Ban Xây Dựng Tượng Đài tuyên bố.

Tuy nhiên, nó thực đúng là một tranh cãi. Một nhóm cựu quân nhân của Nam Việt Nam và những người ủng hộ họ đã nắm tay nhau biểu tình chống đối việc loại bỏ người lính VNCH ra khỏi tượng đài của mẫu nguyên thủy và thay vào bằng tượng người lình Mỹ gốc Á Châu.

“Những người này (lính VNCH) đã chịu quá đủ những khổ đau!”

Bài Báo viết tiếp:

“ Những người này đã phải chịu quá đủ những khổ đau.” Đó là lời tuyên bố của ông Patrick Reilly, cư dân Cedar Park. Ông Reilly cũng cho biết ông từng là thành viên của ban thiết kế tượng đài. Ông nói tiếp:” Vấn đề này sẽ khiến tiểu bang Texas phải tím mặt (black eye) nếu không giải quyết thỏa đáng”.

Độc giả có thể vào link dưới đây để đọc toàn bộ bài báo.

www.statesman.com/news/news/state-regional/officials-break-ground-for-vietnam-veterans-monume/nW4Hg/

Ông Patrick Reilly, thương phế binh Thủy Quân Lục Chiến, cụt cả hai chân tại Huế năm 1968. Người có mặt tại buổi lễ cùng với trên 100 cựu chiến binh VN đến từ Houaton, San Antonio và Austin. Họ đứng hàng ngang ngay sau khán đài bên cạnh mẫu tượng đài nguyên thuỷ, với quân phục chỉnh tề cầm cờ Texas, Hoa Kỳ và cờ VNCH và những biểu ngữ kêu gọi Ủy Ban Xây Dựng Tượng Đài hãy trả người lính VNCH cho Tượng đài để tất cả những cựu chiến binh, những người từng sát cánh chiến đấu cùng được vinh danh. Ông Patrick hoan hỷ:

“ Chúng ta đã thắng lớn! Cám ơn tất cả những người tham dự. (We hit a home run! Thanks to everyone!)”

Phó Thống Đốc Texas David Dewhurst đã dừng lại trước những người Việt đang biểu tình thầm lặng ông ôn tồn nói lời ủng hộ:

“ Cám ơn quý vị đã đến dây để bày tỏ ý kiến của mình. Tôi đồng ý với quý vị.”

Tâm tình của cựu quân nhân VNCH

Đại tá Nguyễn Văn Nam, cựu chủ tịch Cộng Đồng Người Việt Quốc Gia đầu tiên tại Houston phát biểu:

“ Chúng ta làm việc hôm nay rấr tốt. Tượng đài chiến tranh VN mà không có người VN thì thật là vô lý. Tôi nghĩ vụ này có bàn tay của nhóm thân cộng. Họ không hiểu gì hết về chiến tranh VN”

Cựu Đại tá Trương Như Phùng, Tổng Hội Trưởng Tổng hội Cựu Chiến Sĩ VNCH cũng đến từ Houston góp tiếng:

“Đến đây để thấy tượng người lính VNCH bị loại bỏ, tôi rất xúc động. Mình phải tranh đấu cho tới cùng.”

Ông Thiện Nguyễn, hội trưởng của Gia Đình Mũ Đỏ Austin chia sẻ:

“ Quan niệm của riêng tôi thì chúng tôi đến đây vừa để cám ơn những người lính Hoa Kỳ ở Texas đã chiến đấu và hy sinh cho quê hương Việt Nam và đề đạt nguyện vọng một cách ôn hoà là yêu cầu những người có thẩm quyền giữ lại người lính VNCH như nguyên thủy.”

Sự hỗ trợ của các chị em phụ nữ

Và ngay cả những người không tham dự được cũng đóng góp. Dược sĩ Dr. Nguyễn Khoa Diệu Thảo đã gửi tặng nước uống và tiền in ấn “flyers” cho cuộc biểu tình.

Các chị trong hội Bảo Tồn Lịch Sử và Văn Hoá Người Mỹ Gốc Việt (VAHF) Bùi Kim Hoàn, Trần thị Tuyết, Mai Long, Hoàng Dung,…đã có sáng kiến là đi gặp từng người để trao “flyer” giải thích về nguyện vọng của người Việt Texas. Họ đặc biệt nhắm vào quan khách, truyền thông Hoa Kỳ và cựu quân nhân. Riêng chị Bùi Kim Hoàn đã đan một khăn quàng cổ theo mẫu lá cờ VNCH, Chị đã cùng với bà Nancy Bùi hội trưởng hội VAHF trao tặng chiếc khăn cho ái nữ Luci Baines Johnson của cố TT Lyndon Johnson. Bà Luci rất cảm động. Bà đã đeo khăn quàng cổ này khi bà cùng với trên 10 quan khách cầm xẻng lật ụ đất là nghi thức chính của lễ động thổ.

Buổi lễ đã bế mạc khỏang 12 giờ cùng ngày.

Lời kêu gọi tiếp tục đấu tranh

Nha sĩ Alvin Diệu, chủ tịch Ủy Ban Bảo Vệ Tượng Đài không dấu được sự vui mừng khi chia sẻ với người viết:

“Mệt quá chị! Nhưng cũng đáng công. Sự tham dự đông đủ của các hội đoàn quân nhân với quân phục đẹp, cầm cờ, biểu ngữ nghiêm trang và khí thế. Xin đặc biệt cám ơn sự hỗ trợ của 3 đài truyền hình đến từ Houston đài SGN, ViệtFace, BYN, và đài VOA, đài RFA, cùng nhiều đại diện báo chí, website khác. Cũng xin cám ơn các chị đã có mặt và sát cánh với chúng tôi. Gần 8 tháng qua, chúng ta tranh đấu quyết liệt nhưng trong ôn hoà và thầm lặng, nhưng khí thế của chúng ta hôm nay, đã chuyển sang thế công dù vẫn rất ôn hoà. Chúng ta đang có đà, chúng ta cần phải tiếp tục đánh tới để có kết quả cuối cùng là trả lại người lính VNCH về vị trí nguyên thủy.”

Và Nha sĩ Alvin Diệu thay mặt Ủy Ban vừa đưa ra thông báo thứ hai, kêu gọi đồng hương Texas tham gia Ngày Vinh Danh Người Việt Texas vào ngày 17 tháng 4, 2013 sắp tới. Chúng tôi xin cho đăng nguyên văn vào cuối bài viết này để kính tường.

Tiếng nói của Dân Biểu Việt Texas duy nhất

Người viết nhận thấy không có sự có mặt của Dân biểu Hubert Võ trong buổi lễ nên đã liên lạc với văn phòng của ông để hỏi lỳ do. Dân biểu Võ chia sẻ:

“ Một phần vì bận theo dõi mấy dự luật quan trọng trong nghị trường, phần khác tôi muốn bày tỏ sự phản đối của tôi trong việc thay đổi này”.

Ông còn cho biết, công việc vận động trong nghị trường vẫn còn tiếp tục và những ngày tới ông sẽ có buổi gặp gỡ với Thống Đốc Rick Perry để nói lên nguyện vọng của người Việt Texas. Ông còn cho biết, việc vận động cho nghị quyết Ngày Vinh Danh Người Việt Texas được thông qua vào ngày 17 tháng 4, 2013 sắp tới cũng nằm trong nỗ lực vận động sự công nhận của quốc hội và chính quyền về sự có mặt cũng như đóng góp tích cực của trên 210,000 người Việt vào tiểu bang Texas này. Dân biểu Võ mong mỏi mọi đồng hương tham gia đông đảo để tạo khí thế cũng như cảm tình với người bản xứ. Văn phòng của ông cũng cho biết Thống đốc Rick Perry đã nhận lời gặp cộng đồng người Việt Texas trong dịp này. Đây là một dịp hiếm có để đồng hương có thể trực tiếp đưa nguyện vọng tới vị nguyên thủ của tiểu bang.

Vài nhận xét của người viết

Hơn hai tiếng đồng hồ có mặt tại buổi lễ, người viết hiểu được nỗi khổ đau và uất ức của những người lính Hoa Kỳ từng tham chiến tại VN và gia đình họ. Họ đã không có chọn lựa. Dù muốn, dù không, họ đã đi vì tiếng gọi của trách nhiệm, của quê hương. Họ đã chiến đấu trong gian khổ. Nhưng họ đã phải hy sinh trong nhục nhằn chỉ vì thế lực chống chiến tranh tại đất nước này vào thời điểm đó quá mạnh.

Những người trong nhóm phản chiến này là ai? Họ là những thành phần không hiểu nhiều về cuộc chiến, là những người sợ hãi chiến tranh, dù là chiến tranh tự vệ. Lúc đó chính phủ Hoa Kỳ dùng hình thức quay sổ số để bắt quân dịch. Đã có rất nhiều người khi tên của họ được đưa vào danh sách để quay số, họ đã bỏ trốn. Trong đó có rất nhiều người sau này trở thành chính trị gia nắm quyền điều hành đất nước Hoa Kỳ như cựu TT. Bill Clinton. Vị cựu Tổng Thống Hoa Kỳ này đã chạy sang Anh theo học tại đại học Oxford để trốn quân dịch. Những người lính Mỹ theo lệnh tòng quân ra chiến trường để hy sinh mạng sống và tương lai của họ. Những kẻ trốn quân dịch được ở nhà, đi học và đi biểu tình để chống chiến tranh và chống chính anh em, bạn bè. Tệ hại hơn nữa là họ đã bắt tay với kẻ thù CSVN, như Jane Fonda. Bà ta đã đến Hà Nội phát thanh kêu gọi phi công Hoa Kỳ ngừng bỏ bom và chỉa súng phòng không như thể đang bắn những phi công Hoa Kỳ. Chồng của bà ta lúc bấy giờ là Roger Vadim được Jane Fonda chu cấp và không phải làm gì ngoài việc vận động phong trào biểu tình chống chiến tranh Việt Nam không chỉ tại các Đại học Hoa Kỳ mà ngay cả trên trên toàn thế giới kêu gào chấm dứt chiến tranh. Truyền thông Hoa Kỳ và thế giới đã nhập cuộc. Và họ đã thành công trong việc đánh gục những chiến binh Hoa Kỳ tại chính trường. Chính quyền Hoa Kỳ không còn con đường nào khác là chấm dứt chiến tranh “trong danh dự” và hy sinh miền nam Việt Nam bằng mọi giá.

Ảnh hưởng của những kẻ phản chiến này nhiều năm sau vẫn còn đậm nét. Vì họ không phải ra chiến trường. Họ ở tại hậu phương yên lành để học, tốt nghiệp trở thành những giáo sư, sử gia. Họ tiếp tục chạy tội và bênh vực cho chính kiến của họ qua những bài viết, sách vở, phim ảnh và cả sách giáo khoa. Họ gọi chính anh em họ là “kẻ xâm lăng” và vì thế họ đã không ngần ngại gọi người Nam Việt Nam chúng ta là “tay sai của kẻ xâm lược”.

Một điều khiến người viết suy nghĩ là những cựu quân nhân Hoa Kỳ dù trở về trong nghịch cảnh, nhưng họ vẫn vươn lên. Có nhiều người trở lại trường đi học và trở thành những người quan trọng trong chính trường như Thượng Nghị Sĩ John McCain hay chính vị Phó Thống đốc David Dewhurst của tiểu bang này,… và trong mọi lĩnh vực kh ác. Dần dần, họ đã thay đổi được cái nhìn lệch lạc của xã hội về một cuộc chiến tranh đầy ý nghĩa đã bị những người vì quyền lợi cá nhân và bè phái bôi nhọ và làm méo mó trong hơn nửa thế kỷ qua. Hôm nay đây, tượng đài vinh danh những chiến sĩ Hoa Kỳ được dựng lên, thì lại có cảnh hạ bệ người lính VNCH, đồng minh của họ. Những người đã bị nhà cầm quyền CSVN trả thù, trù đập thẳng tay. Họ đã bị cầm tù, đánh đập, chết trong tủi nhục trong những trại tù tăm tối và hơn tất cả, họ đã mất quê hương, dù đất nước còn đó nhưng chỗ dung thân của họ và gia đình họ không còn nữa. Những câu chuyện đau thư ng, nhục nhằn của họ mấy ai đã đem ra trước công luận Hoa Kỳ hay thế giới? Trong khi ảnh hưởng của phe phản chiến vẫn còn đây và đang tự tung, tự tác ngay trên khuôn viên quốc hội Texas này.

Liệu hững người cựu quân nhân Hoa Kỳ có cảm thấy vinh dự với tượng đài này không, khi đồng minh của họ bị sỉ nhục? Và những người lính VNCH đang ở đâu? Đến bao giờ họ mới được vinh danh là những anh hùng bảo vệ tự do trên chính quê hương của họ?

TG/03/2013

Thông Báo Số 2 của

Ủy Ban Bảo Vệ Tượng Đài Texas

Ủy Ban Bảo Vệ tượng Đài Texas trân trọng thông báo:

Cuộc biểu tình thầm lặng của trên một trăm người Việt Texas tại buổi Lễ Động thổ sáng ngày thứ hai 25 tháng 3, 2013 vừa qua đã đạt được kết quả đáng khích lệ. Trên 700 quan khách đã biết đến mẫu tượng đài bị thay đổi và hình người lính Việt Nam Cộng Hoà đã bị loại. Hầu hết báo chí, đài truyền hình của thủ đô Austin đã nói đến sự có mặt và nỗi bất bình của người Việt Texas.

Ủy Ban xin chân thành gửi lời cám ơn tới từng cá nhân của quý vị đã hy sinh một ngày làm việc, các vị ở xa đã không quản ngại đường xá xa xôi, các vị cao niên không ngại gió lạnh đã đứng ngoài trời vác cờ và biểu ngữ. Quý bà, quý cô đã đến gặp từng quan khách, trao tài liệu và giải thích lý do của cuộc biểu tình.

Để khai triển những thành quả tốt đẹp này và để hỗ trợ cho những vận động bên trong của Dân biểu Hubert Võ, Ủy Ban Bảo Vệ Tượng Đài kêu gọi quý đồng hương tham gia Ngày Vinh Danh Người Việt Texas vào ngày 17 tháng 4, 2013 tại toà nhà Quốc Hội Texas tại số 112 E 11th St, Austin, trung tâm thủ đô Texas. Trong ngày vinh danh này, người Việt Texas sẽ được gặp gỡ chủ tịch Thượng và Hạ Viện Texas, đông đảo các thượng nghị sĩ và dân biểu. Đặc biệt, theo thông báo của văn phòng của Dân biểu Hubert Võ, Thống Đốc Perry sẽ đến để gặp gỡ người Việt Texas trong dịp này. Đây là dịp mỗi người chúng ta có thể tiếp xúc trực tiếp với chính quyền và Quốc hội Texas để đề đạt nguyện vọng của chúng ta.

Ủy Ban Bảo Vệ Tượng Đài tha thhiết kêu gọi đồng hương một lần nữa hãy tham gia Ngày Vinh Danh Người Việt Texas để được chứng kiến chính quyền và quốc hội Texas công nhận sự lớn mạnh của cộng đồng chúng ta và để cám ơn tiểu bang Texas đã cưu mang chúng ta. Đặc biệt là để tiếp tục tranh đấu cho người lính VNCH được trờ về vị trí trên tượng đài Texas. Chúng ta cương quyết tranh đầu tới cùng.

Tại Houston xin quí vị ghi danh để giử chỗ xe bus và tập hợp trong khuôn viên Hong Kong 4 lúc 5:00AM ngày thứ tư 17 tháng 4, 2013 và xe bus sẽ khởi hành lúc 5:30AM để đến Austin kịp giờ. Các cựu quân nhân xin mặc thường phục và nón cựu chiến binh (kiểu Mỹ). Các cư dân việt Texas xin trang phục kiểu người Texas.

Một lần nữa, xin chân thành cám ơn và kính chúc quý người Việt Texas một ngày Vietnamese American Texans Day Không quên.

Chủ tịch Ủy Ban Bảo Vệ Tượng Đài Texas: Nha sĩ Dr.Alvin Diệu Nguyễn, DDS.

Tại Austin xin liên lạc với:

Ông An Lê (512) 775-5534

Ông Nguyễn Thành Thiện : ĐT (512) 809-3137

Ông Mai Nhơn Trần: ĐT: (512) 797- 1650

Tại Houston xin liên lạc với:

Dr. Alvin Diệu Nguyễn or Col. Glazier: (281) 498-3117

Ông Hồ Sắc: (832) 878-2001

Ông Phạm Văn Nhân: (832) 827-5803

Quang cảnh buổi lễ

**********************************************************************************************

Biểu tình phản đối đổi tên Tượng đài kỷ niệm Cựu binh ở Texas

Hiền Vy, thông tín viên RFA


Biểu tình phản đối việc thay đổi tên gọi Tượng đài tại Lễ Động thổ xây dựng Đài Tưởng niệm Cựu binh Texas tham chiến tại Việt Nam hôm 25/3.


Biểu tình yên lặng

Sáng 25/3, tại thủ phủ Austin của TB Texas, đã có một buổi lễ Động thổ (Ground Breaking) để xây dựng Đài Tưởng Niệm Cựu Chiến Binh Texas Tham Chiến tại Việt Nam. Nhiều người Mỹ gốc Việt tham dự buổi Lễ này nhưng là để phản đối việc thay đổi tên gọi cũng như hình tượng của Đài Tưởng Niệm.

Không e ngại trước cái lạnh bất thường của những ngày đầu mùa Xuân Texas, trên dưới 700 người đã tề tựu trong khuôn viên tòa nhà Quốc hội tại Austin, để tham dự buổi lễ động thổ, xây dựng Tượng đài Cựu chiến binh Việt Nam gốc Texas. Buổi lễ rất long trọng với 21 phát súng đại bác, đoàn Quân Nhạc truyền thống, cũng như tất cả lễ nghi cần thiết dành cho những lễ lớn của tiểu bang.

Trong số người tham dự, có khoảng một trăm người Mỹ gốc Việt đến từ nhiều nơi trên tiểu bang Texas. Những người Việt này cùng với một số cựu chiến binh Hoa Kỳ đứng yên lặng bên những tấm biểu ngữ viết bằng Anh ngữ:

“Please sign petition to governor Rick Perry to keep the south Vietnamese soldier in the Texas Capitol Vietnam War Monument” - Xin hãy ký tên vào thỉnh nguyện thư gửi Thống đốc Rick Perry để giữ lại hình tượng người lính Việt Nam Cộng Hòa trong Tượng đài Chiến tranh Việt Nam, hay là:

“Please Keep The Original Title and Design of VietNam Monument” - Xin giữ tên gọi và hình tượng ban đầu của Tượng đài Chiến tranh Việt Nam.

Họ không hô hào, không la ó nhưng đã gây được sự chú ý của người dân cũng như chính giới của tiểu bang Texas. Ông Trần Nhơn Mai chia sẻ:

“Rất là đông, rất là happy, rất là vui... Rất nhiều người Việt. Chúng tôi không hô hào gì cả, chúng tôi chỉ giăng những tấm biểu ngữ...”

Sở dĩ có cuộc biểu tình yên lặng này là vì có sự thay đổi trong tên gọi của Tượng đài kỷ niệm.

Chúng tôi rất ủng hộ việc xây dựng tượng đài. Cái tượng đài nguyên thủy cách đây mấy năm trước, họ làm đồ án, họ đem về đây, trình bày trước một số cựu quân nhân VNCH để gây quĩ.
DS Nguyễn Khoa Diệu Thảo
Vào ngày 20 tháng Năm năm 2005, Thống đốc tiểu bang Texas Rick Perry đã ký chấp thuận dự án xây cất một đài tưởng niệm có tên “The Texas Capitol Vietnam War Monument” - Tượng Đài Chiến tranh Việt Nam tại thủ phủ Texas. Chủ đích ban đầu của Đài tưởng niệm này là để vinh danh những chiến binh Texas, từng phục vụ trong cuộc chiến Việt Nam, chứ không chỉ nhằm vinh danh những người đã bỏ mình. Tượng đài có hình ảnh của người lính Việt Nam Cộng Hòa, nhằm nói lên chủ đích là chiến binh Texas sát cánh bên chiến binh Việt Nam bảo vệ Tự Do. Chi phí xây cất Đài tưởng niệm này sẽ do quĩ tài trợ của tư nhân với sự đóng góp phù hợp (matching) lên tới 500.000 Mỹ kim của Ủy ban Lịch sử Tiểu bang Texas.

Từ năm 2006, điêu khắc gia Duke Sundt thiết kế một mô hình mẫu, có tượng người lính VNCH bên cạnh những cựu chiến binh Mỹ đã chiến đấu trong cuộc chiến Việt Nam. Mô hình này đã được Ủy Ban Cố Vấn và Ủy Ban Xây dựng Tượng Đài chấp thuận và luân chuyển đến nhiều thành phố trong tiểu bang Texas để gây quĩ cho việc xây cất. Tại Houston, một nhóm chuyên gia trẻ đã hưởng ứng lời kêu gọi này bằng cách đóng góp tịnh tài và phổ biến công cuộc quyên góp.

Sau hơn 5 năm quyên góp thì đến tháng 7 năm 2012, Ủy ban Xây dựng Tượng Đài đã tự ý đổi tên đài tưởng niệm thành “The Texas Capitol Vietnam Veterans Monument” - Đài Tưởng Niệm Cựu Chiến Binh Việt Nam tại Thủ Phủ Texas, mà không hội ý với Ủy ban Cố vấn, trong đó có dân biểu Hubert Võ, hay cộng đồng người Mỹ gốc Việt. Từ đó, nhóm chuyên gia trẻ gốc Việt, với sự hợp tác của một số cựu chiến binh Hoa kỳ, từng tham chiến tại Việt Nam, thành lập "Ủy ban Bảo vệ Tượng Đài". Một thành viên của Ủy ban này là dược sĩ Nguyễn Khoa Diệu Thảo chia sẻ tâm tình của cô:

“Chúng tôi không phản đối việc xây dựng tượng đài. Chúng tôi rất ủng hộ việc xây dựng tượng đài. Cái tượng đài nguyên thủy cách đây mấy năm trước, họ làm đồ án, họ đem về đây, trình bày trước một số cựu quân nhân VNCH để gây quĩ. Tuy không gây quĩ được nhiều lắm nhưng nhiều người có lòng đã đóng góp trong công việc xây dựng tượng đài tại thủ phủ Austin. Nhưng đến tháng 7 năm 2012 thì họ lại thay đổi. Thay vì người lính VHCH thì họ đổi lại là người lính Mỹ gốc Á Châu. Đối với em, cũng như các bạn trẻ khác, là con cháu của người lính VNCH thì em thấy cái đó là họ coi thường cộng đồng Việt Nam.”

Phản đối thay đổi mô hình


Biểu tình phản đối việc thay đổi tên gọi Tượng đài tại Lễ Động thổ xây dựng Đài Tưởng niệm Cựu binh Texas tham chiến tại Việt Nam hôm 25/3. Photo by Hoàng Dung (VAHF).
Nha sĩ Alvin Diệu Nguyễn, chủ tịch của Ủy ban Bảo vệ Tượng đài, cho biết là Ủy ban đã gửi thư đến Thống đốc và nhiều nơi khác để phản đối việc thay đổi mô hình cũng như tên gọi của tượng đài. Kế tiếp là Ủy ban thâu thập được trên 10 ngàn chữ ký, để đệ trình lên Thống Đốc Texas:

“Giai đoạn một là chúng tôi gửi thư phản đối đến Thống đốc và các vị dân cử. Trong số đó có thư phản đối của Trung úy Kent Wuest, của thiếu tướng Bailey, của Đại tá Glazier và các hội đoàn dân sự từ Houston ... Sau đó chúng tôi xin 10 ngàn chữ ký của đồng bào. Chúng tôi đến các chùa, nhà thờ và cuối cùng chúng tôi thâu thập được 10.400 chữ ký. Chúng tôi đóng thành 2 quyển sách dày, bao gồm 18 đơn thỉnh nguyện để gửi đến Thống đốc. Chúng tôi in thành 16 bộ sách, cao cỡ 5 feet để đệ trình lên cho Thống đốc, Phó thống đốc cũng như Thượng viện, Hạ viện và các cơ quan của tiểu bang Texas.”

Nha sĩ Alvin Nguyễn cũng chia sẻ rằng khi được tin hình tượng người lính VNCH bị tách rời ra khỏi tượng đài, ông cảm thấy rất ngỡ ngàng:

“Ủy ban Xây dựng Tượng đài gạt chúng tôi. Họ hứa với chúng tôi là có người lính VNCH trong đó. Rồi sau khi chúng tôi gây quĩ, tặng tiền xong, thì họ lấy (người lính VNCH) ra. Chúng tôi thấy có sự kỳ thị người lính VNCH, do một nhóm nào đó, phản chiến hay là không thích chiến tranh Việt Nam. Họ theo cái sự tuyên truyền của CSVN hay gì đó thì tôi không biết. Nhưng rõ ràng rằng là họ kỳ thị người miền Nam Việt Nam, trong đó người lính miền Nam cho nên họ mới lấy người lính VNCH ra...”

Bà Triều Giang, hội trưởng hội Bảo Tồn Lịch Sử Văn Hóa Người Mỹ gốc Việt, cũng là thành viên của Ủy Ban Cố Vấn xây dựng tượng đài, là một trong những người đã chấp thuận tượng đài nguyên thủy, giải thích ý nghĩa của hình tượng người lính VNCH như sau:

“Người VN đứng trong tượng đài này không phải là một trong những sắc dân, mà người lính VNCH có ý nghĩa là người Mỹ đến VN để giúp đỡ người VN chống lại CS và giữ tự do cho người VN. Lấy người lính VNCH ra thì cái ý nghĩa của tượng đài nó không còn nữa.”

Chủ tịch Ủy ban Bảo vệ Tượng đài cho biết là dân biểu TB Hubert Võ vận động rất tích cực, từ lúc khởi đầu cho đến bây giờ. Và cho đến giờ phút này Ủy ban Gìn giữ Công thổ (Preservation Board) hay Thống đốc Rick Perry vẫn chưa có quyết định cuối cùng về mô hình mà Ủy ban Xây dựng Tượng đài muốn thay đổi.

Đứng trong nắng và gió Xuân rất lạnh, cô Hoàng Dung ôn tồn giải thích lý do cô và những người bạn tham dự cuộc biểu tình im lặng:

“Chúng em ra đây đứng với dàn cờ Texas, cờ Mỹ và đặc biệt là có lá cờ Việt Nam, cờ vàng ba sọc đỏ, cũng như với những biểu ngữ chung quanh. Chúng em muốn nói lên tiếng nói là chúng em không có đồng ý với tượng đài mới. Cái tượng đài lúc khởi đầu có hình ảnh người lính Việt Nam của mình, Chúng em ủng hộ cho cái tượng đài đó và kêu gọi mọi người ủng hộ cho cái tượng đài đầu tiên đó. Cuộc biểu tình của chúng em là tụi em đứng giăng biểu ngữ lên chứ không có hành động gì hay hô hào gì vì tôn trọng những gì người lính Mỹ ở đây đang làm.”

Buổi lễ Động thổ rất cảm động với sự hiện diện của nhiều nhân vật tên tuổi trong chính giới và cựu chiến binh Hoa Kỳ tại Texas, nhưng theo bà Triều Giang thì không nhiều người biết việc thay đổi hình tượng cũng như tên gọi của tượng đài:

“Hôm nay là buổi lễ động thổ rất là quan trọng của một bức tượng mà nhiều người nói là lẽ ra phải làm từ lâu lắm rồi mà bây giờ mới làm. Buổi lễ rất là cảm động. Người nói cũng khóc mà người nghe cũng khóc. Có điều lạ là những người quan trọng trong buổi lễ thì rất ít người biết chuyện là có tượng đài cũ rồi đổi sang tượng đài mới. Thành ra hôm nay Ủy Ban Bảo Vệ Tượng Đài làm cái việc rất là tốt. Họ đứng giăng biễu ngữ và phát những tờ rơi cho khách tham dự. Do đó người ta bắt đầu hiểu câu chuyện. Phần lớn thì người ta rất mừng vì có tượng đài để vinh danh và nhớ ơn những người lính Mỹ từng tham chiến tại Việt Nam nhưng không biết câu chuyện này. Cái thành công lớn nhất của cuộc biểu tình hôm nay là những người trực tiếp liên hệ đến vấn đề này biết được là trước đây Tượng Đài có người lính VNCH nhưng bây giờ người ta đã thay đổi ...”